Zawory zwrotne

Zawór zwrotny ‒ skuteczne zabezpieczenie instalacji

Zawór zwrotny to niezwykle istotny element stosowany w wielu systemach instalacyjnych. Jego funkcją jest uniemożliwienie przepływu medium w dwóch kierunkach. To jeden z elementów armatury regulującej, dzięki któremu cała instalacja działa prawidłowo. Zawór zwrotny stosowany jest w systemach wodnych, grzewczych, a także w systemach wykorzystujących sprężone powietrze.

Zawór zwrotny wyznacza jeden określony kierunek przepływu medium, a jednocześnie uniemożliwia jego cofanie się w kierunku przeciwnym. Dzięki temu czynnik miesza się prawidłowo, a urządzenia są chronione. Przykładowo, zawór zwrotny do C.O. chroni pompy przed przegrzaniem lub przed niepotrzebną nadmierną pracą spowodowaną schłodzeniem układu. Brak takiej kształtki w systemie może doprowadzić do wielu awarii i usterek, które są łatwe do uniknięcia.

Zawory zwrotne dostępne na rynku mają różne przeznaczenie. Mogą być one stosowane do instalacji wodnych oraz do układów z dowolnym innym czynnikiem, np. gazem. Konieczny jest dobór rodzaju zaworu do konkretnego układu, jednak zasada działania elementów jest podobna. Warto również zwrócić uwagę na zawory antyskażeniowe, które stanowią dodatkowe zabezpieczenie przed cofaniem się wody i mieszaniem jej z zanieczyszczeniami.

Zawór zwrotny ‒ jakie rodzaje są dostępne na rynku?

Choć każdy zawór zwrotny pełni podobną funkcję, elementy dostępne na rynku różnią się od siebie przede wszystkim budową. Główna różnica tkwi w mechanizmach zamykających. Przykładowo, zawory kulowe wykorzystują metalową kulę, która odcina dopływ medium do konkretnego przewodu w zależności od kierunku przepływu. Takie elementy są idealne do instalacji z różnymi mediami takimi jak woda, para wodna, chemikalia, gaz czy produkty ropopochodne.

Zawór grzybkowy, wyposażony jest w tzw. grzybek, który blokuje przepływ wody. Tego typu zawory są wykorzystywane najczęściej w instalacjach grzewczych.

Zawór zwrotny klapowy działa dzięki specjalnej klapce, która unosi się, gdy przepływ następuje we właściwym kierunku, a zamyka pod wpływem przepływu zwrotnego.

Z jakiego materiału powinien być wykonany zawór zwrotny?

Producenci oferują elementy wykonane z różnych materiałów. Najpopularniejsze są zawory zwrotne mosiężne. Mosiądz jest wytrzymałym metalem, który nie wchodzi w reakcje z substancjami przepływającymi przez układ. Z tego samego materiału wykonywane są trójniki mosiężne, kolana mosiężne czy redukcje mosiężne stosowane w systemach wodnych. Taki zawór zwrotny do wody to wytrzymały element, który posłuży przez długi czas.

Inne materiały, z których może być wykonany zawór zwrotny to standardowa stal, stal nierdzewna i tworzywo sztuczne. Konkretny rodzaj elementu powinien zostać dobrany przede wszystkim do rodzaju instalacji i medium, jakie ją zasila. W przypadku instalacji wodnych często stosuje się również zawory PPR, które są odporne na wysokie temperatury i neutralne chemicznie. Podobnie jak w przypadku nypli mosiężnych, wybór odpowiedniego materiału ma kluczowe znaczenie dla trwałości i bezpieczeństwa całego systemu.