Czym jest jastrych i gdzie można go wykorzystać?

Powszechną nazwą podkładu podłogowego stosowaną w budownictwie jest wylewka. Zdecydowanie częściej można się z nią spotkać, chociaż tak naprawdę oznacza to samo, co jastrych. Jest to podkład stosowany przed położeniem podłogi. Można wykorzystać go praktycznie w każdym pomieszczeniu w domu, ale także w piwnicach, czy garażach.

Jastrych ma za zadanie poprawić jakość podłoża, na którym prowadzone będą dalsze prace wykończeniowe. W przypadku pomieszczeń, w których występują nierówności, jest on odpowiedzialny za ich wyrównanie. Wiele osób zastanawia się, pod jaki rodzaj podłogowego materiału wykończeniowego może być stosowany jastrych? Tak naprawdę można wykorzystać go jako podkład do każdego rodzaju powierzchni:

• płytek,
• parkietu,
• wykładziny,
• terakoty.

Najważniejszą kwestią jest jednak wybór odpowiedniej wylewki. Nie każdy jastrych ma te same właściwości, dlatego warto uwzględnić to na etapie budowy.

Różne rodzaje wylewek. Jaki jastrych wybrać?

Główne zadanie, za które odpowiedzialny jest jastrych to właściwe wypoziomowanie powierzchni, na której będzie ułożone wykończenie podłogi. Istnieje jednak kilka różnych rodzajów wylewek, co generuje także inne wykorzystanie. Jednym z podstawowych kryteriów podziału w tym zakresie materiał zastosowany podczas produkcji. W tym zakresie wyróżnia się przede wszystkim:

• jastrych cementowy - najczęściej powstający na bazie cementu portlandzkiego,
• jastrych anhydrytowy - nazywany także gipsowym, wykonany z naturalnego lub syntetycznego materiału,
• wylewkę asfaltową - będącą połączeniem kilku składników: asfaltu, piasku i mączki kamiennej,
• wylewkę magnezytową - wykorzystującą magnezyt kaustyczny.

Ponadto wyróżnia się także inne rodzaje wylewek. Ich klasyfikacja przedstawia się następująco:

• Wylewka samopoziomująca - najlepsza do stworzenia idealnie gładkiej powierzchni. Na rynku oferowana jest jako gotowa mieszanka w suchej postaci. Zastosowanie tego rodzaju wylewki jest bardzo proste. Konieczne jest wyłącznie dodanie wody i odpowiednie wymieszanie materiału.
• Jastrych pływający - stosowany z wcześniej wykorzystaną warstwą izolacyjną. Takie zastosowanie sprawia, że wylewka w żaden sposób nie jest połączona z konstrukcją budynku. Grubość jastrychu w tym przypadku powinna wynosić około 35 mm.
• Wylewka stosowana bezpośrednio na strop. Po zastygnięciu materiał staje się nierozdzielną częścią konstrukcji budynku. W tym przypadku zalecana grubość wylewki to 20 mm.

Dodatkowo wykorzystywany jest także jastrych z wykorzystaniem warstwy rozdzielnej. W tym przypadku wylewka stosowana jest bezpośrednio na strop, na którym wcześniej zastosowany został podkład - papa lub częściej specjalna folia izolacyjna stosowana także przy ogrzewaniu podłogowym. Tego typu rozwiązanie jest szczególnie polecane w przypadku przygotowywania podłoża na stropach. Dlaczego zastosowanie folii jest ważne? Jej zadaniem jest ochrona płyt styropianowych przed wilgocią pochodzącą z podłoża betonowego.

Coraz popularniejszy w ostatnich latach staje się także suchy jastrych. W tym przypadku często pojawia się określenie płyta jastrychowa. Wygląda ona zdecydowanie inaczej niż pozostałe rodzaje. Są to specjalne warstwy wykonane z połączenia różnych materiałów. Ze względu na swoją specyfikę tego rodzaju jastrych stosowany jest zazwyczaj na powierzchniach wykonanych z drewna. Na rynku dostępne są dwa rodzaje, jeżeli chodzi o płyty:

• gipsowo-kartonowe,
• gipsowo-włóknowe.

Za co odpowiada jastrych?

Jastrych umożliwia przede wszystkim wypoziomowanie powierzchni. Oprócz tego pełni jednak wiele innych, ale równie ważnych funkcji. Przede wszystkim stanowi ochronę termoizolacyjną. Warstwę jastrychu stosuje się przede wszystkim na podłodze lub stropie. Coraz częściej osoby, które budują lub remontują dom, decydują się na jego zastosowanie, na ścianach. W tym przypadku z powodzeniem może być wykorzystywana płyta jastrychowa.

Ważną opcją, którą daje jastrych, jest także możliwość stworzenia bariery akustycznej. W przypadku zastosowania specjalnych materiałów można znacznie ograniczyć przedostawanie się dźwięków między poszczególnymi pomieszczeniami.

Przygotowanie podłoża pod jastrych

Jedną z najważniejszych kwestii związanych z przygotowaniem powierzchni pod wylewkę jest jej odpowiednie oczyszczenie. Zanieczyszczenia, zwłaszcza większe mogą wpływać na jej estetykę, ale przede wszystkim na wytrzymałość.

Usunięcie zanieczyszczeń jest bardzo ważne także w kontekście jastrychu, który stosowany jest z użyciem warstwy rozdzielnej. W tym przypadku mogłyby one wpłynąć na uszkodzenie wspomnianej już wcześniej folii izolacyjnej, co z kolei sprawiłoby, że jastrych przedostałby się bezpośrednio na podłoże. Należy także dołożyć wszelkich starań, aby uniknąć zagięć, czy zawinięcia krawędzi zastosowanej warstwy podkładowej.

Jastrych stosowany jest także przy instalacjach ogrzewania podłogowego. Wówczas konieczne jest:

• odpowiednie przymocowanie poszczególnych elementów systemu,
• sprawdzenie szczelności instalacji,
• wypełnienie instalacji wodą przed wykonaniem wylewki.

Jastrych - postępowanie i pielęgnacja po wykonaniu

Odpowiednia pielęgnacja jest bardzo ważna zwłaszcza w przypadku, kiedy zastosowany został jastrych cementowy, który nie powinien zbyt szybko wysychać.

Specjaliści do spraw budownictwa jednogłośnie podkreślają, że zachowanie odpowiednich właściwości tego rodzaju wylewki jest bezpośrednio związane z czasem schnięcia, który nie powinien być krótszy niż dziesięć dni. Oznacza to, że od momentu, kiedy jastrych zostanie wykonany, konieczne jest jego zwilżanie wodą. Czynność ta zapobiega powstawaniu pęknięć i kruszeniu się wykonanej warstwy podłoża.

Planujesz wykończenie swojego domu? A może czeka Cię remont i odnowienie mieszkania? Upewnij się wcześniej, czy nie będzie potrzeby, aby na podłożu wykonać jastrych. Bardzo często bez wylewki nie ma możliwości rozpoczęcia innych prac, a to zdecydowanie opóźnia wszelkie prace remontowo-budowlane.